Đường số 14 (TP Tuy Hòa) đang thi công, nhưng không có đất để san lấp nền. Ảnh: MINH ĐĂNG
Tỉnh Phú Yên đang triển khai nhiều dự án phát triển hạ tầng, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội địa phương, trong đó có các dự án chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020-2025. Các dự án này cần hàng triệu mét khối đất để san lấp mặt bằng, tuy nhiên hiện trên địa bàn tỉnh chưa có mỏ đất nào được cấp phép khai thác, khiến các đơn vị gặp khó khăn trong việc tìm nguồn đất để thi công.
Để giải quyết tình trạng này, UBND tỉnh vừa ban hành quyết định phê duyệt kế hoạch đấu giá quyền khai khác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh năm 2020, gồm: 7 mỏ đất và 6 mỏ cát, với tổng diện tích hơn 141ha. Thế nhưng, đến nay việc đấu giá quyền khai thác các mỏ khoáng sản vẫn chưa thể triển khai, do phải chờ các địa phương lập phương án bồi thường hoa màu, giá trị đất.
Nhiều dự án chậm tiến độ
Dự án Khu dân cư Phố chợ Hòa Vinh, TX Đông Hòa khởi công xây dựng từ tháng 7/2019 trên diện tích hơn 12ha, với tổng vốn đầu tư 162,5 tỉ đồng, do Công ty CP Đầu tư xây dựng 72 thực hiện. Dù đã hơn 1 năm triển khai, nhưng đến nay dự án này vẫn chưa hoàn thiện hạng mục san lấp mặt bằng, do nhà thầu không tìm ra nguồn đất. Ông Trần Quốc Vương, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư xây dựng 72, than phiền: Chúng tôi đã làm mọi cách, kể cả việc mua đất ngoài thị trường với giá cao hơn rất nhiều lần so với giá theo quy định của Nhà nước, nhưng vẫn không đủ khối lượng để san lấp mặt bằng, đảm bảo dự án đúng tiến độ đề ra.
Không chỉ các dự án tại TX Đông Hòa, theo Ban quản lý Các dự án đầu tư xây dựng tỉnh, hiện tất cả các dự án do đơn vị làm chủ đầu tư, triển khai trên địa bàn tỉnh đều trong tình trạng thiếu đất để san lấp mặt bằng. Tại TP Tuy Hòa, đơn cử như dự án Nút giao thông khác mức đường số 2, Khu đô thị Nam Tuy Hòa - đường Nguyễn Văn Linh; đường Lý Thái Tổ, đường N3, Trường Chinh nối dài…
Ông Đặng Khoa Đãm, Phó Giám đốc điều hành Ban quản lý Các dự án đầu tư xây dựng tỉnh, cho biết: Ước tính các dự án đầu tư xây dựng hạ tầng trên địa bàn tỉnh cần khoảng 3 triệu mét khối đất để san lấp mặt bằng, tuy nhiên hiện nay việc tận thu đất tầng phủ dôi dư từ các mỏ khai thác đá chỉ khoảng 500.000m3. Điều này khiến đơn vị và các nhà thầu gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình triển khai các dự án.
Không thể tận thu đất dôi dư
Dự án Đường dẫn từ cầu Bến Lớn đến bãi rác và Cụm công nghiệp Nam Bình 1, phường Hòa Xuân Tây, TX Đông Hòa đã bàn giao mốc, mặt bằng để thi công, nhưng trong thời gian dài gặp khó khăn trong việc tìm nguồn đất để san lấp mặt bằng. Để tháo gỡ vướng mắc này, đơn vị thi công kiến nghị chính quyền địa phương, các sở, ban ngành của tỉnh cho ký hợp đồng với hộ ông Phạm Văn Nghĩa ở phường Phú Thạnh (TP Tuy Hòa), có rừng trồng sản xuất ở thôn Nam Bình 1 để cải tạo và tận thu đất, đá thừa trên diện tích hơn 13.000m2 phục vụ dự án trong năm 2019. Tháng 10/2019, Sở TN-MT phối hợp với chính quyền TX Đông Hòa và các sở, ban ngành liên quan tiến hành kiểm tra thực địa và thống nhất vị trí tận thu đất và đá thừa, nhưng đến nay đơn vị thi công vẫn không thể tận thu nguồn đất này, vì đã hết thời gian theo quy định của UBND tỉnh (31/12/2019).
Tương tự, Công ty CP Đầu tư Nắng Ban Mai xin tận thu hơn 26.000m3 đất trong quá trình cải tạo đất trồng rừng sản xuất của hộ bà Phạm Thị Bạch Tuyết ở thôn Cẩm Tú, xã Hòa Kiến, TP Tuy Hòa để thi công công trình đường Nguyễn Văn Huyên giai đoạn 2 và đường N2, N3 đoạn từ Độc Lập - Lê Duẩn (TP Tuy Hòa), với số tiền thuế tài nguyên gần 110 triệu đồng và hơn 57 triệu đồng tiền phí bảo vệ môi trường. Do điều chỉnh thiết kế trong quá trình thi công các tuyến đường này nên công ty chỉ sử dụng 8.788m3, số đất còn lại hơn 17.000m3 vẫn đang tập kết tại vị trí cải tạo. Trong khi đó, nhu cầu sử dụng đất để san lấp mặt bằng các công trình khác trên địa bàn TP Tuy Hòa rất lớn, nhưng công ty không được tiếp tục tận thu số đất này - dù đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Lý do, theo chỉ đạo của UBND tỉnh, đất tận thu tại rừng sản xuất của bà Phạm Thị Bạch Tuyết chỉ để thi công đường Nguyễn Văn Huyên giai đoạn 2 và đường N2, N3 đoạn từ Độc Lập - Lê Duẩn, không được sử dụng vào các công trình khác.
Thực tế lâu nay trong số các mỏ đá trên địa bàn tỉnh được tận thu đất tầng phủ dôi dư, UBND tỉnh chỉ cho phép Công ty TNHH Xây dựng Thành An tận thu đất tầng phủ tại mỏ đá Suối Cối, xã Hòa Phú, huyện Tây Hòa để phục vụ các công trình trên địa bàn tỉnh. Còn lại tất cả các mỏ đá khác có đất tầng phủ dôi dư chỉ được phép phục vụ dự án ở địa phương đó, hoặc những công trình theo chỉ định cụ thể, không được vận chuyển phục vụ các dự án trên phạm vi toàn tỉnh. Đơn cử như, việc tận dụng đất tầng phủ tại mỏ đá thôn Hòa Mỹ, xã Xuân Cảnh, TX Sông Cầu chỉ phục vụ các công trình san lấp trên địa bàn thị xã này; tận thu đất tầng phủ tại mỏ đá thôn Phú Thạnh, xã An Chấn, huyện Tuy An chỉ để phục vụ hạng mục san nền thuộc dự án Công viên Thanh thiếu nhi TP Tuy Hòa, dự án đường Lê Lợi nối dài…
“Do thiếu đất để san lấp mặt bằng các dự án, nhiều nhà thầu phải tìm mua đất với giá 70.000 đồng/m3, cao hơn rất nhiều so với giá do Nhà nước quy định. Điều này khiến dự toán đầu tư các dự án bị đội giá lên cao”, ông Đặng Khoa Đãm thông tin.
Chờ đấu giá quyền khai thác 13 mỏ đất và cát
Tại hội nghị bàn phương án cải tạo đất và thực trạng cung ứng vật liệu xây dựng thông thường phục vụ các dự án chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, tổ chức vào đầu tháng 4/2020, đồng chí Nguyễn Chí Hiến, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh kết luận: Giao Sở TN-MT sớm tham mưu đề xuất bổ sung 7 điểm mỏ đất san lấp vào kế hoạch tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường năm 2020 nhằm đáp ứng nhu cầu vật liệu san lấp các công trình, dự án trên địa bàn tỉnh. Ngày 21/4, Sở TN-MT có Tờ trình 198, tham mưu UBND tỉnh vấn đề này.
Ngày 16/6 vừa qua, UBND tỉnh ban hành Quyết định 1021, phê duyệt kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh năm 2020, gồm 7 mỏ đất và 6 mỏ đá, trên diện tích hơn 141ha. Các mỏ đất và đá này tập trung tại các huyện Sông Hinh, Tây Hòa, Phú Hòa, Đồng Xuân và TX Đông Hòa. Thời gian đấu giá năm 2020.
Ngoài ra, ngày 1/7 vừa qua, UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt tiền cấp quyền khai thác khoáng sản tại núi Cây Tra, thôn Phú Khê 2, xã Hòa Xuân Đông, TX Đông Hòa cho Tổng Công ty CP Thành Trung. Đơn vị được cấp phép khai thác mỏ khoáng sản này đang hoàn tất các thủ tục cần thiết để sớm được khai thác, giải quyết nhu cầu đất san lấp mặt bằng các dự án.
Ông Mai Kim Lộc, Phó Giám đốc Sở TN-MT cho biết: “Kế hoạch đấu giá quyền khai thác các mỏ đất và đá đã có; UBND tỉnh đã giao các địa phương có mỏ khoáng sản gấp rút lập phương án bồi thường cây cối, hoa màu, giá trị đất nếu có. Sau khi các địa phương báo cáo phương án bồi thường thì Sở TN-MT mới có cơ sở để tham mưu UBND tỉnh triển khai các bước tiếp theo. Sở đang chờ các địa phương”.
MINH ĐĂNG